04 Σεπ Οικονομία της Κίνησης και Νευρομυΐκή Συναρμογή
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΗ ΣΥΝΑΡΜΟΓΗ
Οικονομία στο τρέξιμο σημαίνει αποτελεσματικό συντονισμό του εγκεφάλου, των νεύρων και των μυών, ώστε κάθε διασκελισμός να εκτελείται με τη μικρότερη δαπάνη οξυγόνου και ενέργειας. Ανάλογα με τον τύπο του αθλητή και το αγώνισμα η εξειδικευμένη προπόνηση βελτιώνει τη βιομηχανική της κίνησης και την τεχνική.
Για το έντονα παρατεταμένο τρέξιμο οι διαλειμματικές και το τέμπο και το αργό τρέξιμο μεγάλης διάρκειας αποτελούν τις προπονήσεις-κλειδιά για γρήγορη μετάβαση του ερεθίσματος από τα νεύρα στους μυς και είναι η βάση για ην οικονομία-αρμονία της κίνησης. Όσο περισσότερο τρέχουμε τόσο ο εγκέφαλος σπουδάζει καλύτερα την κίνηση, αποβάλλοντας τις περιττές κινήσεις.
Κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι οι πεπειραμένοι-οικονομικοί δρομείς σηκώνουν ελάχιστα το πόδι τους από το έδαφος, το πάτημά τους είναι ελαφρύ και ο χρόνος επαφής του πέλματος με το έδαφος είναι ελάχιστος. Είναι ευνόητο ότι για κάθε απόσταση αντιστοιχεί ένα διαφορετικό μοντέλο (στυλ), για να είναι οικονομικότερο. Αν ένας δρομέας υπεραποστάσεων προσπαθήσει να τρέξει 200 ή 400 μέτρα, θα διαπιστώσει ότι παραπαίει, καθώς δεν έχει την ταχεία νευρομυϊκή συναρμογή για τις εκρηκτικές απαιτήσεις του αγωνίσματος. Επομένως, ένα ισορροπημένο πρόγραμμα, το οποίο συμπεριλαμβάνει μία έως δύο προπονήσεις την εβδομάδα σε διαφορετικές ταχύτητες είναι η καλύτερη συνταγή για άριστη νευρομυϊκή συνεργασία στα πολύωρα αγωνίσματα.
Κύκλος διάτασης-σύσπασης.
Η προωθητική δύναμη που ωθεί προς τα εμπρός τον δρομέα οφείλεται στη μετατροπή της ελαστικής ενέργειας που αποθηκεύεται στους μυς κατά την προσγείωση του άκρου στο έδαφος, σε κινητική ενέργεια κατά την απογείωσή του. Καθώς το πόδι ακουμπά το έδαφος ο γαστροκνήμιος και άλλοι μυς διατείνονται, όπως τεντώνεται ένα λάστιχο. Κατά την απομάκρυνση του άκρου από το έδαφος οι ίδιοι μυς συσπώνται και η αποθηκευμένη ελαστική ενέργεια στις ίνες τους μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια. Όσο πιο γρήγορα γίνει αυτή η μετατροπή ενέργειας τόσο λιγότερο οξυγόνο και ενέργεια θα απαιτηθούν. Συνεπώς, όσο πιο γρήγορα η σύσπαση ακολουθήσει τη διάταση τόσο οικονομικότερος θα είναι ο κύκλος διάτασης (αποθήκευσης ενέργειας) και σύσπασης (απόδοσης κινητικής ενέργειας). Προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο αυτός ο χρόνος, δηλαδή σε χιλιοστά του δευτερολέπτου, οι μυς συσπώνται λίγο προτού το άκρο προσγειωθεί στο έδαφος. Αυτή η μυϊκή συστολή είναι γνωστή ως προενεργοποίηση και χρησιμεύει στο να αυξηθεί η σκληρότητα των μυών και των τενόντων. Αυτό αυξάνει τη δύναμη ελαστικής παλινδρόμησης του συστήματος και, επομένως, τη δύναμη απογείωσης κάθε διασκελισμού, όπως ακριβώς ένα ελαστικό μπαλάκι του τένις αναπηδά περισσότερο από ότι ένα μαλακό. Ένας σκληρός μυς είναι ικανός να αποθηκεύει και να αποδίδει ενέργεια πιο αποτελεσματικά όταν έχει προετοιμαστεί (προενεργοποιηθεί).
Με άλλα λόγια, η ενέργεια που αποθηκεύεται κατά την διάταση του μυός (προσγείωση),χρησιμοποιείται κατά την σύσπαση (εκτίναξη από το έδαφος) και μεταποιείται στην προωθητική δύναμη του δρομέα.
Δρόσος Βενετούλης
Πνευμονολόγος, Δ/ντής ΜΕΘ Τζανείου, Γενικού Νοσοκομείου Πειραιά.